หมวดไฟฟ้า/อิเล็กทรอนิกส์/คอมพิวเตอร์ => เครื่องเสียงกลางแจ้ง => ห้องเครื่องเสียง/คาราโอเกะ => เทคนิคซาวด์เอ็นจิเนียร์ => ข้อความที่เริ่มโดย: Auto Man ที่ 09 เมษายน 2559, 10:48:08

หัวข้อ: สาเหตุไมค์หอน (Feedback)
เริ่มหัวข้อโดย: Auto Man ที่ 09 เมษายน 2559, 10:48:08

สาเหตุไมค์หอน (Feedback)

ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง  สมัครสมาชิก หรือ ลงชื่อเข้าระบบ


สาเหตุไมค์หอน (FEEDBACK) + วิธีแก้ไมค์หอน

“เครื่องเสียงไม่ดีแน่แน่ไมค์ถึงหอน ”  คำถามยอดฮิตที่กึกก้องอยู่ในรูหูของคนทำเสียงและนายจ้าง หลายๆท่านคงประสบปัญหาตามหัวข้อที่กล่าวมาใช่หรือไม่? เปรียบเสมือนปัญหาโลกแตกพอๆกับการแก้ไขปัญหาการจราจรในพื้นที่กรุงเทพฯกันเลยก็ว่าได้ ช่างเสียงที่ทำงานหาเช้ากินค่ำอย่างเราๆมักจะเจอโจทย์ประกาสิตจากลูกค้าที่เคารพว่างานนี้ไมค์ห้ามหอน หอนเมื่อไหร่หักค่าตัวทันที หรือหลายๆคนยังคิดเข้าใจอยู่ว่าเครื่องเสียงราคาแพงต้องไม่มีเสียงหอน เครื่องเสียงเป็นล้านถ้าใช้ผิดวิธีก็หนีไม่พ้นเรื่องเสียงหอนแน่นอน ในบทความนี้เราจะมาบอกถึงตัวการที่ทำให้เกิดเสียงหอนพร้อมวิธีการแก้ไขอย่างชาญฉลาดและมืออาชีพกันครับ

ไมค์หอนเกิดจากอะไร?
เรามาทำความเข้าใจเรื่องการที่มีเสียงหอน หรือภาษาสากลเรียกว่า ฟีดแบ็ค(Feedback) กันก่อนว่ามันเกิดจากอะไร

การที่เราป้อนสัญญาณเสียงเข้าไปในระบบเสียงนั้น เริ่มจากเสียงพูดของเราไปเข้าไมโครโฟนและสัญญาณเสียงผ่านเครื่องมือในระบบเสียง ไม่ว่าจะเป็น มิกเซอร์, อีคิว, ครอสโซเวอร์, เพาเวอร์แอมป์ จนกระทั้งสุดท้ายมาออกที่ลำโพง หากว่าสัญญาณเสียงเดินทางตามกระบวนการนี้ทุกอย่างก็จบไม่มีปัญหา แต่บังเอิญว่าปัญหามันเกิดจาก การที่สัญญาณเสียงที่ออกจากลำโพงแล้ววนกลับไปเข้าไมโครโฟนอีกครั้ง วนอยู่อย่างนี้ซ้ำแล้วซ้ำเล่า

ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง  สมัครสมาชิก หรือ ลงชื่อเข้าระบบ


หากใครเข้าใจเรื่องความดังของเสียงก็จะพอนึกภาพออกว่าเมื่อความดังของเสียงความถี่เดียวกันมีเฟสตรงกันความดังก็จะเพิ่มขึ้น มันเพิ่มมากเกินไปจนความถี่นั้นล้นออกมาทำให้กลายเป็นเสียงหอนหรือเสียงฟีดแบ็ค (Feedback) ได้ครับ ซึ่งเสียงหอนนี้ไม่ได้เกิดขึ้นจากเสียงวนกลับเข้าไมโครโฟนเท่านั้น แต่มันสามารถเกิดจากการผิดพลาดในการเชื่อมต่ออุปกรณ์ ก็ได้เหมือนกัน รวมถึง การใช้งานของตัวผู้ใช้ไมค์ เองด้วย

สรุปสาเหตุที่ทำไมค์หอน

1. สัญญาณเสียงวนกลับเข้าไปในไมโครโฟน .. หรือ
2. ความผิดพลาดในการเชื่อมต่ออุปกรณ์
3. การใช้งานของผู้ใช้

วิธีแก้ปัญหาไมค์หอน
บ่อยครั้งที่เรามักเข้าใจผิดว่าการแก้ปัญหาเรื่องไมค์หอนหรือเสียงฟีดแบ็ค(Feedback) นั้นต้องใช้ไมโครโฟนหรือเครื่องเสียงราคาแพง อยากบอกว่าไม่ใช่การแก้ปัญหาที่ถูกต้อง เครื่องเสียงราคาแพงนั้นให้คุณภาพเสียงที่ดีแต่ไม่ได้แก้เรื่องเสียงหอน หากต้องการแก้เรื่องเสียงหอนเราต้องเริ่มจากการใช้งานเครื่องเสียงของเราได้อย่างถูกวิธี ปัจจัยอะไรบ้างที่ทำให้แก้ไขปัญหาการเกิดเสียงหอนได้ง่ายเรามาดูกันดีกว่าครับ

1.การตั้งค่าเกน (Gain)ของไมโครโฟน

ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง  สมัครสมาชิก หรือ ลงชื่อเข้าระบบ


สิ่งที่สำคัญเหนือสิ่งอื่นใดคือการตั้งค่าเกนอินพุทของไมโครโฟน หากเราไม่เข้าใจเรื่องการตั้งค่าเกนไมโครโฟน ต่อให้เราใช้เครื่องเสียงเป็นล้านก็ไม่สามารถช่วยเรื่องไมหอนได้ เกนอินพุทของไมโครโฟนถือเป็นด่านแรกที่เราจำเป็นต้องศึกษาทำความเข้าใจว่าตั้งค่าเท่าไหร่จึงจะเหมาะสม หากเราตั้งค่ามากเกินไปแน่นอนว่าไมโครโฟนตัวนั้นจะรับเสียงได้ไวขึ้นและจะไม่รับเสียงที่เราพูดอยู่อย่างเดียวจะรับเสียงอื่นๆที่อยู่รอบๆตัวเราเข้ามาด้วยยิ่งเสียงที่ออกจากลำโพงก็จะทำให้เกิดเสียงหอนได้ง่ายขึ้น

หัวข้อ: สาเหตุไมค์หอน (Feedback)
เริ่มหัวข้อโดย: Auto Man ที่ 10 เมษายน 2559, 07:08:43

2.เลือกไมโครโฟนให้เหมาะสมกับการใช้งาน

สิ่งที่สำคัญในการเลือกไมโครโฟนมีอยู่ 2 อย่างด้วยกันคือ ชนิดของไมโครโฟนและรูปแบบการรับเสียงของไมโครโฟน

ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง  สมัครสมาชิก หรือ ลงชื่อเข้าระบบ

• ชนิดของไมโครโฟนหลักๆมีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิดคือ ไดนามิคไมโครโฟน และคอนเดนเซอร์ไมโครโฟน ความเข้าใจผิดๆที่เรามักรู้กันคือถ้าใช้คอนเดนเซอร์ไมโครโฟนแล้วเสียงจะหอนง่ายซึ่งไม่ใช้เรื่องจริง ไม่ว่าจะใช้ไดนามิคหรือคอนเดนเซอร์หากเราใช้ไม่เหมาะสมกับการใช้งานก็สามารถทำให้เกิดเสียงหอนได้ง่ายเช่นกัน คอนเดนเซอร์ไมโครโฟนจะให้ย่านเสียงต่ำที่ราบเรียบสม่ำเสมอและย่านเสียงแหลมที่มีความคมชัดมากมากกว่าไดนามิคไมโครโฟนในขณะที่เราพูดห่างไมโครโฟน
• รูปแบบการรับเสียงของไมโครโฟนนั้นก็สำคัญเช่นเดียวกัน หากเราเลือกใช้ไมโครโฟนที่มีรูปแบบการรับเสียงแบบ ออมนิไดเร็คชั่นนอล(Omni directional)เพื่อนำมาใช้งานบนเวทีมีลำโพงเยอะแยะมากมาย เสียงจะรับทุกทิศทางทำให้เสียงที่ออกจากลำโพงจะวนกลับเข้ามาได้ง่ายขึ้นทำให้เกิดเสียงหอนตามมา เราก็ต้องจำเป็นต้องเลือกไมโครโฟนที่มีการรับเสียงที่เหมาะสมกับการใช้งาน

ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง  สมัครสมาชิก หรือ ลงชื่อเข้าระบบ

หัวข้อ: สาเหตุไมค์หอน (Feedback)
เริ่มหัวข้อโดย: Auto Man ที่ 10 เมษายน 2559, 07:11:18

3. ตำแหน่งและการถือใช้งานไมโครโฟน

ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง  สมัครสมาชิก หรือ ลงชื่อเข้าระบบ


หากเราไม่เข้าใจเรื่องลักษณะการรับเสียงของไมโครโฟนแล้วก็เป็นเรื่องยากในการแก้ปัญหาไมค์หอน เราต้องเข้าใจก่อนว่าไมโครโฟนที่เรานำมาใช้งานนั้นมีลักษณะการรับเสียงแบบไหน ยกตัวอย่างเช่น ไมโครโฟนที่รับเสียงแบบคาร์ดิออย(Cardioid) นั้น จะรับเสียงจากด้านหน้าเป็นหลักและไม่รับเสียงด้านหลังหากเราไปยืนด้านหน้าลำโพงแล้วหันไมโครโฟนเข้าหาลำโพงแน่นอนว่าย่อมจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดไมค์หอนแน่ๆ แต่ถ้าหากเราหันด้านข้างของไมโครโฟนให้กับลำโพงความเสี่ยงก็จะลดลง

อีกอย่างที่ก่อให้เกิดปัญหาเสียงหอนเป็นอย่างมากเลยก็คือการกำหัวไมค์

ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง  สมัครสมาชิก หรือ ลงชื่อเข้าระบบ


เพราะการที่เรากำหัวไมโครโฟนมือที่เรากำนั้นจะไปบดบังวงจรที่สร้างรูปแบบการรับเสียงของไมโครโฟน ทำให้วงจรทำงานผิดเพี้ยน   รูปแบบการรับเสียงแบบเดิมไม่สามารถทำงานได้ เช่น ไมโครโฟนรูปแบบการรับเสียงแบบคาร์ดิออย (Cardioid) เมื่อเราไปกำหัวไมค์การรับเสียงก็จะกลายเป็น ซับคาร์ดิออย (Subcardioid) หรือเกือบๆเป็นการรับเสียงแบบ ออมนิไดเร็คชั่นนอล(Omni Directional) นั่นคือการรับเสียงแบบรอบทิศทางทำให้เกิดเสียงหอนได้ง่ายเช่นกัน

ระยะห่างจากปากผู้พูดก็เหมือนกันหากเราพูดห่างมากๆเราก็ต้องเพิ่มเกนอินพุทของไมโครโฟนมากขึ้น เพื่อให้ได้ยินรายละเอียดเสียงสิ่งที่ตามมาคือ เสียงอื่นก็จะเข้ามามากขึ้น ฉะนั้นยิ่งพูดใกล้ไมโครโฟนมากขึ้นเท่าไหร่ เราก็เพิ่มเกนอินพุทของไมโครโฟนน้อยลง เสียงอื่นก็จะรั่วเข้าน้อยลงโอกาสที่จะเกิดเสียงหอนก็น้อยลงตามไปด้วย เช่น ไมโครโฟนชุดประชุมที่หลายๆท่านมักจะเจอปัญหาเรื่องเสียงหอน เพราะบางครั้งเราพูดห่าง ไมโครโฟนมากจนเกินไปหรือเลือกความยาวของก้านไมโครโฟนไม่เหมาะสมกับผู้พูด เมื่อพูดห่างมากเสียงเบาทำให้ต้องเพิ่มเกนอินพุทของไมโครโฟนมากขึ้นเสียงหอนก็ตามมา เพราะไมโครโฟนอยู่ใกล้กับลำโพงมากหากติดตั้งไมโครโฟนไม่เหมาะกับผู้ใช้งานก็จะก่อปัญหาได้

หัวข้อ: สาเหตุไมค์หอน (Feedback)
เริ่มหัวข้อโดย: Auto Man ที่ 10 เมษายน 2559, 07:15:22

4.การเลือกลำโพงและการวางตำแหน่งที่เหมาะสม (บทความการจัดวางตำแหน่งลำโพง)

แน่นอนว่าหากเราเลือกลำโพงมาใช้งานผิดประเภทไม่เหมาะกับห้องประชุมที่เรากำลังใช้งานมักจะก่อปัญหาให้เราเยอะแยะมากมายทั้งความดังที่ไม่เพียงพอและเสียงสะท้อนกลับจากผนังมาเข้าไมโครโฟนอีกล้วนแล้วแต่สร้างปัญหาให้เราทั้งสิ้น สิ่งสำคัญในการเลือกลำโพงมาใช้กับห้องประชุมนั้นคือความดังของลำโพง โดยเราดูจากเซนซิติวิตี้ (Sensitivity) ความดังของลำโพงที่ 1วัตต์/1เมตร ว่ามีความดังเท่าไหร่(ยิ่งมากยิ่งดี) ไม่ได้ดูที่กำลังวัตต์ หากเราเลือกลำโพงที่มีความดังที่เหมาะสมกับห้องแล้วเมื่อเราใช้ไมโครโฟนก็ไม่จำเป็นต้องเพิ่มเกนมากจนเกินไปก็ได้ยินเสียงดังทั่วทั้งห้อง หากเลือกลำโพงได้แบบนี้แล้วต่อให้เราติดตั้งลำโพงด้านหลังผู้พูดหรือเดินผ่านหน้าลำโพงก็ยากที่จะทำให้เกิดเสียงหอนได้

5.อุปกรณ์ช่วยจัดการเสียงหอน

ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง  สมัครสมาชิก หรือ ลงชื่อเข้าระบบ


ส่วนมากแล้วอุปกรณ์เหล่านี้ก็จะเป็นอุปกรณ์จำพวกอีคิว (EQ) ไม่ว่าจะเป็นพาราเมตริคอีคิว (Parametric EQ) หรือกราฟฟิคอีคิว (Graphic EQ) ก็ดี ล้วนมีส่วนสำคัญที่ขาดไม่ได้ในการช่วยจัดการเสียงหอนของไมโครโฟน เราเลยต้องลงทุนอุปกรณ์จำพวกนี้ไว้เพื่อใช้ในการแก้ปัญหา

หัวข้อ: สาเหตุไมค์หอน (Feedback)
เริ่มหัวข้อโดย: Auto Man ที่ 10 เมษายน 2559, 07:16:00

ความเข้าใจผิดๆเรื่องไมค์หอน

“เครื่องเสียงราคาแพงต้องไม่มีเสียงหอน” นี่คือสิ่งที่มักจะได้ยินกัน แต่ในความเป็นจริงนั้น ต่อให้ “เครื่องเสียงราคาหลักหมื่นยันหลักล้าน  ก็สามารถเกิดอาการเสียงหอนได้ หากเราไม่เข้าใจที่มาที่ไปในการเกิดเสียงหอน (Feedback) นั้น “ เราจึงจำเป็นต้องลงทุนอุปกรณ์พร้อมๆกับลงทุนบุคลากรที่ต้องมีความรู้ความสามารถและความเข้าใจอย่างถ่องแท้ในการทำงานและใช้งานอุปกรณ์ นักขับรถสูตร 1 ถ้ามาขับรถธรรมดาและเราคนธรรมดาไปขับรถสูตร 1 เชื่อได้เลยว่าเราไม่มีความสามารถนำรถเข้าเส้นชัยได้แน่ๆเพราะเราขาดทักษะการควบคุมอาจจะแหกโค้งแรกก็เป็นได้ เครื่องเสียงก็เหมือนกันยิ่งราคาแพงยิ่งให้เสียงที่ดีไม่ใช่เสียงไม่หอนอย่างที่เข้าใจ


หวังว่าทุกท่านคงนึกภาพออกและเข้าใจเรื่องเสียงหอนกันมากขึ้นว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร จะแก้ปัญหายังไง ถ้าแก้ได้ถูกทางเราก็จะได้คุณภาพเสียงที่คุ้มค่าต่อการลงทุนและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นไม่ต้องโดนหลอกให้ซื้อของที่ไม่จำเป็นโดยเปล่าประโยชน์นะครับ

สุดท้ายนี้หวังว่าบทความนี้คงมีประโยชน์ไม่มากก็น้อยสำหรับผู้ที่กำลังมองหาหรือตัดสินใจที่กำลังจะหา เครื่องเสียงสำหรับงานกลางแจ้ง หรือ เครื่องเสียงสำหรับงานห้องประชุม มาใช้งานรวมถึงไมโครโฟนชนิดต่างให้ได้ตรงตามความต้องการของเรานะครับ…..หากมีข้อสงสัยประการใดในการเลือกซื้อเครื่องเสียงทุกแบบทุกประเภท บริษัท Musicspace ยินดีให้บริการปรึกษา พร้อมคำแนะนำในการเลือกซื้อไมโครโฟนและอุปกรณ์เครื่องเสียงกลางแจ้งทุกชนิด โทร.020423530 022031821

หากมีข้อมูลหรือข้อผิดพลาดประการใดสำหรับบทความนี้ต้องขออภัยมาณ.ที่นี้ด้วยครับ

บทความโดย : อาจารย์ น้อย ทรงพล Sound engineer ประจำ Musicspace
สนใจบทความสาระน่ารู้เกี่ยวกับระบบเสียงดีดีได้ที่ www.liveforsound.com

หัวข้อ: สาเหตุไมค์หอน (Feedback)
เริ่มหัวข้อโดย: Auto Man ที่ 10 เมษายน 2559, 07:17:27

ขอบคุณข้อมูลดีๆ ข้อมูลมาจากที่นี่... (http://www.soundspacethai.com/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%99/)   :-X