หลังจากอุบัติเหตุแอร์อินเดียไม่กี่วัน ก็เกิดอุบัติเหตุกับการเดินทางโดยเฮลิคอปเตอร์ที่ส่งผลให้ ผดส และนักบินเสียชีวิตยกลำ
แม้จะเป็นข่าวเล็กๆ และไม่น่าสนใจ แต่ก็มองเห็นถึงปัจจัยต่างๆ ของการเกิดอุบัติเหตุ ที่น่านำมาเป็นกรณีศึกษา
———
บินข้ามหุบเหว (Chasm)
ถอดบทเรียนจากโศกนาฏกรรมเฮลิคอปเตอร์ตกในอินเดีย
เหตุการณ์เล็กในเขาใหญ่… ที่ให้บทเรียนใหญ่กับทุกคนในวงการบิน
โพสต์นี้อุทิศแด่นักบินและผู้โดยสารที่เสียชีวิตจากเหตุการณ์ 15 มิ.ย. 2025
⸻
เรื่องราวที่เกิดขึ้น
เช้าวันที่ 15 มิถุนายน 2025 เฮลิคอปเตอร์พาณิชย์ลำหนึ่งของอินเดีย บินรับส่งผู้แสวงบุญจากศาสนสถาน Kedarnath ไปยังเมือง Guptkashi
เส้นทางบินสั้นในหุบเขาสูงที่มีการใช้งานหนาแน่นช่วงฤดูศรัทธา
ไม่นานหลังจากออกบิน เวลาประมาณ 05:20 น. เครื่องกลับไม่ถึงจุดหมาย ถูกพบตกในป่าใกล้ Gaurikund ผู้โดยสารและนักบินเสียชีวิตทั้งหมด 7 คน
ในเบื้องต้น พบว่าอากาศมีหมอก เมฆต่ำ และทัศนวิสัยไม่ดีในช่วงเช้ามืด
พื้นที่เกิดเหตุเป็น หุบเขาชัน ไม่มีจุดลงฉุกเฉิน และมีแนวภูเขาปิดล้อม
⸻
ถอดบทเรียนจากมุมมองนักบิน
จุดเสี่ยง!! จากการบินในพื้นที่ภูเขา (Mountainous Area)
• อากาศบาง (High Density Altitude) → เครื่องยกตัวได้ยาก และมีผลกับ Performance
• ลมจากภูเขา (Mountain Wind) → อาจดูดเครื่องลงหรือเหวี่ยงออกนอกแนว
• เส้นทางแคบ ระยะเลี้ยวจำกัด → หากต้องกลับตัวในหุบเขา ต้องมี “Canyon Turn” ทันที
• การบดบังสัญญาณ และวิทยุ → ขาดการติดต่อ หรือขอความช่วยเหลือไม่ได้
———
ปัจจัยด้านเครื่องบิน และเที่ยวบิน
• เฮลิคอปเตอร์ขนาดเล็ก มักไม่มีระบบเตือน เพื่อหลีกเลี่ยงการบินเข้าใกล้สิ่งกีดขวาง
• เที่ยวบินเช้ามืด มองเห็นจำกัด แถมเจอหมอก → บินชนภูเขาโดยไม่รู้ตัว (CFIT: Controlled Flight Into Terrain)
• ภารกิจพาณิชย์ต่อเนื่อง → อาจทำให้ขาดการประเมินความเสี่ยงแบบ “เที่ยวต่อเที่ยว”
⸻
ปัจจัยมนุษย์ (Human Factors) ที่คนภายนอกมองไม่เห็น
ใน SHELL Model ปัจจัย Liveware หรือ “มนุษย์” คือสิ่งที่ซับซ้อน และเปราะบางที่สุด
🔻 5 จุดเสี่ยงที่เกิดขึ้นจาก “คน”
1. ความชินทาง → ยิ่งบินบ่อย ยิ่งประมาท → คิดว่า “รอบนี้ก็บินได้”
2. ความล้า (Fatigue) → เที่ยวเช้าหลังพักน้อย สมองอาจยังไม่พร้อม
3. แรงกดดันทางเวลา (Time Pressure) → ผู้โดยสารรอ, เที่ยวต่อคิว, ภารกิจติดตลาด
4. ขาดสัญญาณเตือนตัวเอง (Loss of Situational Awareness) → หมอกลง ทัศนะวิสัยต่ำลง มองเห็นไม่ชัดเจน แต่คิดว่า “เอาอยู่”
5. ขาดเพื่อนร่วมตัดสินใจ (Single Pilot Trap) → ตัดสินใจลำพัง ไม่มีใครค้านหรือเตือน
⸻
ข้อเสนอเชิงระบบ เพื่อไม่ให้ต้องสูญเสียซ้ำ
• จัดการฝึกบินภูเขาโดยเฉพาะ (Mountain Flying Course)
• ให้ทุกเที่ยวบินมี แผนหนี (Escape Plan) เมื่ออากาศไม่เป็นใจ
• สอนนักบินให้กล้า “Say No” → ไม่มีเที่ยวบินไหนคุ้มกับชีวิต
• ใช้ระบบแสดงภูเขา (Terrain Awareness) แม้เป็นเที่ยวบินระยะสั้น
• เช็คสุขภาพจิตนักบินเสมอ โดยเฉพาะในช่วง High Season
⸻
ข้อคิดปิดท้าย
“นักบินที่ดี ไม่ใช่คนที่บินผ่านพายุได้ทุกครั้ง
แต่คือคนที่รู้ว่าเมื่อใดควรเลี่ยงพายุ แม้ต้องกลับมาอีกวัน”
อาชีพนักบินไม่วัดกันที่ “ความกล้า” แต่ที่ “วินัย” และ “สติ” ในการตัดสินใจ
เพราะชีวิตบนฟ้า ไม่มีปุ่ม Undo
⸻
📚 บรรณานุกรม / แหล่งอ้างอิง
• India Today (2025). Helicopter crashes in Uttarakhand, 7 dead. Link
• ICAO (2023). Human Factors Training Manual (Doc 9683)
• FAA (2022). Advisory Circular 61-134: General Aviation Controlled Flight Into Terrain Awareness
• Transport Canada (2019). Mountain Flying Operations: TP 12457E
⸻
ตรงนี้มีภาพ! แต่ท่านจะมองไม่เห็น , ท่านต้อง สมัครสมาชิก หรือ
ลงชื่อเข้าระบบหากคุณเห็นว่าโพสต์นี้มีคุณค่า ฝากแชร์ไว้เพื่อให้เพื่อนนักบิน หรือคนที่เรารักและอยู่ในภารกิจแบบนี้ ได้อ่านทันก่อนที่จะสายเกินไป
⸻
#อุบัติเหตุการบิน
#ปัจจัยมนุษย์
#บินชนภูเขา
#CFIT
ภาพสร้างจาก ai เพื่อประกอบเรื่องราวเท่านั้น
